หลายคนถามมาว่า กรณีสามีและภรรยาที่จดทะเบียนสมรสถูกต้องตามกฎหมาย ควรจะยื่นภาษีแบบรวมกันหรือแยกกันยื่น แบบไหนดีกว่ากัน?
คำตอบ คือ ต้องลองคำนวณดูว่า ถ้าคุณยื่นแบบรวมกันแล้วคุณต้องเสียภาษีเท่าไร และถ้าแยกยื่นแล้วจะเสียภาษีเท่าไร เสียภาษีถูกลงหรือไม่ การคำนวณภาษีสามารถใช้โปรแกรมการคำนวณออนไลน์ได้เลยสะดวกรวดเร็ว (โดยพิมพ์ในกูเกิลว่า “โปรแกรมคำนวณภาษี” ซึ่งจะมีหลายเว็บไซต์ให้เลือกใช้)
ตัวอย่าง
พี่เคนและน้องแอน เป็นสามีภรรยาที่จดทะเบียนสมรสถูกต้องตามกฎหมาย ต่างฝ่ายต่างมีรายได้จากการรับเงินเดือน รายได้ของพี่เคนที่เป็นพนักงานประจำ เดือนละ 60,000 X 12 ทั้งปี รับรายได้ 720,000 บาท รายได้ของน้องแอน เดือนละ 50,000 X 12 ทั้งปีรับรายได้ 600,000 บาท รายได้รวมของทั้งคู่เป็น (720,000+600,000) = 1,320,000 บาท ต่อปี
กรณีที่ 1 เมื่อยื่นแบบรวมกัน
สมมติว่าหักค่าใช้จ่ายและค่าลดหย่อนแล้วเหลือเงินได้ 1,100,000 บาท (จากยอด 1,320,000 บาท) ดังนั้น จะต้องเสียภาษีในอัตรา 25% คิดเป็นเงินภาษีคือ 140,000 บาท
กรณีที่ 2 แยกยื่น
รายได้ของพี่เคนทั้งปีเป็นเงิน 720,000 บาท ต่อปี หักค่าใช้จ่ายและค่าลดหย่อนแล้ว เหลือเงินได้สุทธิ 560,000 บาท จากยอดนี้ พี่เคนจะต้องเสียภาษีในอัตรา 15% เป็นเงินภาษี 36,500บาท
ขณะที่รายได้ของน้องแอน 600,000 บาท ต่อปี สมมติหักค่าใช้จ่ายและค่าลดหย่อนแล้ว เหลือเงินได้สุทธิ 440,000 บาทจากยอดนี้ น้องแอนจะเสียภาษีในอัตรา 10% เป็นเงินภาษี 21,500 บาท
ดังนั้นจะเห็นว่า เมื่อแยกกันยื่นจะประหยัดภาษีได้มากกว่านั่นเอง โดยทั้งคู่จะเสียภาษีเพียง 21500+36500 = 58000 บาท แต่ถ้ายื่นรวมกันจะเสียภาษีถึง 140,000 บาท
โดยสรุปแล้วให้พิจารณาดังนี้
วิธีที่ 1 แยกยื่นแบบแสดงรายการ
คู่สมรสที่จดทะเบียนสมรสกัน สามารถแยกยื่นแบบการเสียภาษีได้ ต่างคนต่างยื่น วิธีนี้เหมาะกับกรณีที่ทั้ง 2 ฝ่ายมีรายได้พอๆ กัน เสียภาษีในอัตราฐานภาษีที่ใกล้เคียงกัน และมีค่าลดหย่อนต่างๆ ใกล้เคียงกัน เมื่อแยกยื่นจะเป็นการกระจายหน่วยภาษี ทำให้ต่างฝ่ายต่างเสียภาษีในอัตราที่เหมาะสม นอกจากนี้การแยกยื่นจะทำให้เกิดความสะดวกกับทั้ง 2 ฝ่าย หากไม่ต้องการให้อีกฝ่ายมายุ่งเกี่ยวในการบริหารเงินส่วนตัวของตนเอง
วิธีที่ 2 รวมยื่นแบบแสดงรายการ
วิธีนี้เป็นการรวมเงินได้ทั้งหมดของทั้ง 2 ฝ่ายเข้าด้วยกัน แล้วนำไปให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเป็นผู้ยื่นแบบ สามารถทำได้ 2 วิธี คือ
- รวมยื่นแบบแสดงรายการในนามสามี คือ การที่ภรรยานำเงินได้ทั้งหมดของตนไปรวมกับเงินได้ทั้งหมดของสามี แล้วให้สามีเป็นผู้ยื่นแบบ หรือ
- รวมยื่นแบบแสดงรายการในนามภรรยา คือ การที่สามีนำเงินได้ทั้งหมดของตนไปรวมกับเงินได้ทั้งหมดของภรรยา แล้วให้ภรรยาเป็นผู้ยื่นแบบ
วิธีนี้เหมาะกับกรณีเมื่อฝ่ายหนึ่ง มีรายได้ต่างกับอีกฝ่ายหนึ่งมาก และฝ่ายที่มีรายได้ต่ำกว่านั้น ไม่สามารถใช้สิทธิลดหย่อนได้เต็มสิทธิ จึงรวมรายได้กันและให้ฝ่ายมีรายได้มากกว่าเป็นผู้ยื่นแบบ ทำให้สามารถรวมสิทธิค่าลดหย่อนทางภาษีต่างๆ ของฝ่ายที่มีรายได้น้อย ที่ยังใช้ประโยชน์ไม่เต็มสิทธิ ไปให้อีกฝ่ายที่มีภาระภาษีสูงกว่าได้ประโยชน์